Gratis Chinees leren: Les 9 - Conversatie 1 - Grammatica

Vragende telwoorden

几 jǐ "hoeveel"

Als je wil vragen naar een hoeveelheid die (waarschijnlijk) minder dan tien is, kun je 几 jǐ als vragend telwoord gebruiken. Als je 几 jǐ gebruikt, moet je bovendien een maatwoord tussen 几 jǐ en het zelfstandig naamwoord zetten. De constructie is dus 几 jǐ + MW + Z.N.

Bijvoorbeeld,

你们家有几口人？ Nǐmen jiā yǒu jǐ kǒu rén? "Hoeveel mensen zijn er in je familie?"
你有几支笔？ Nǐ yǒu jǐ zhī bǐ? "Hoeveel pennen heb je?"
客厅里有几张桌子？ Kētīng lǐ yǒu jǐ zhāng zhuōzi? "Hoeveel tafels zijn er in de woonkamer?"

多少 duōshao "hoeveel"

Om te vragen naar hoeveelheden die (waarschijnlijk) meer dan tien zijn, kan je 多少 duōshao als vragend telwoord gebruiken. In tegenstelling tot 几 jǐ, is bij 多少 duōshao het maatwoord optioneel voor het zelfstandig naamwoord. De constructie is dus 多少 duōshao (+ MW) + Z.N.

Bijvoorbeeld,

你们学校有多少学生？ Nǐmen xuéxiào yǒu duōshao xuésheng? "Hoeveel studenten zijn er in je school?"
Culemborg 有多少人？ Culemborg yǒu duōshao rén? "Hoeveel mensen wonen er in Culemborg?"

Datums

月 yuè "maand"

In het Chinees zijn de twaalf maanden heel makkelijk te leren, omdat ze bestaan uit een combinatie van een getal met 月 yuè "maand" erachter geplakt:

一月 yīyuè "januari"
二月 èryuè "ferbuari"
三月 sānyuè "maart"
四月 sìyuè "april"
五月 wǔyuè "mei"
六月 liùyuè "juni"
七月 qīyuè "juli"
八月 bāyuè "augustus"
九月 jiǔyuè "september"
十月 shíyuè "oktober"
十一月 shíyīyuè "november"
十二月 shíèryuè "december"

几月 jǐyuè "welke maand?"

Hierboven hebben we gezien dat 几 jǐ "hoeveel" betekent in vragen naar kleine hoeveelheden. Je kan 几 jǐ daarnaast ook als "welk(e)" gebruiken om naar een maand te vragen.

现在是几月？ Xiànzài shì jǐ yuè? "Welke maand is het nu?"
现在是六月。 Xiànzài shì liùyuè. "Nu is het juni."

Dagen van de maand: 号 hào "nummer" of 日 rì "dag"

De dagen van de maand zijn opgebouwd uit een combinatie van een getal plus 号 hào "nummer" of 日 rì "dag". 号 hào "nummer" is spreektaal en 日 rì "dag" is schrijftaal.

一号 yī hào "de eerste dag van de maand"
二号 èr hào "de tweede dag van de maand"
......
三十号 sānshí hào "de dertigste dag van de maand"
三十一号 sānshíyī hào "de eenendertigste dag van de maand"

几号 jǐ hào of 几日 jǐ rì "welke dag?"

几 jǐ kan ook als "welk(e)" gebruikt worden om naar de dag van de maand te vragen:

今天是几号？ Jīntiān shì jǐ hào? "Welke dag van de maand is het vandaag?"
今天是十九号。 Jīntiān shì shíjiǔ hào. "Vandaag is het de negentiende."

几月几号 jǐ yuè jǐ hào of 几月几日 jǐ yuè jǐ rì "wat is de datum?"

今天是几月几号？ Jīntiān shì jǐ yuè jǐ hào? "Wat is de datum vandaag?"
今天是六月十九号。 Jīntiān shì liùyuè shíjiǔ hào. "Vandaag is het 19 juni."

Klokkijken

几点钟 jǐ diǎn zhōng "hoe laat is het?"

Ook om naar de tijd te vragen, gebruik je 几 jǐ:

现在几点钟？ Xiànzài jǐ diǎn zhōng? "Hoe laat is het?"
现在五点钟。 Xiànzài wǔ diǎn zhōng. "Het is nu vijf uur."

Tijd

点 diǎn "uur"
钟 zhōng "klok, precies een geheel uur"
分 fēn "minuut"
半 bàn "half"
刻 kè "kwartier"
差 chà "ontbreken"
2:00 两点钟 liǎng diǎn zhōng: 钟 zhōng is optioneel.
10:30 十点三十分 shí diǎn sān shí fēn of 十点三十 shí diǎn sānshí: Als er meer dan tien minuten zijn, is 分 fēn optioneel.
of 十点半 shí diǎn bàn : Half elf in het Chinees wordt "tien en een half uur".
3:15 三点十五分 sān diǎn shíwǔ fēn of 三点十五 sān diǎn shíwǔ
of 三点一刻 sān diǎn yī kè: Kwart over drie in het Chinees wordt "drie uur en een kwartier".
12:45 十二点四十五分 shíèr diǎn sìshíwǔ fēn of 十二点四十五 shíèr diǎn sìshíwǔ of 十二点三刻 shíèr diǎn sān kè
of 差一刻一点 chà yí kè yì diǎn: Kwart voor een in het Chinees wordt "nog een kwartier tot een uur".
1:55 一点五十五分 yī diǎn wǔshíwǔ fēn of 一点五十五 yī diǎn wǔshíwǔ of 差五分两点 chà wǔ fēn liǎng diǎn
5:20 五点二十分 wǔ diǎn èrshí fēn of 五点二十 wǔ diǎn èrshí
6:05 六点〇五分 liù diǎn líng wǔ fēn: 〇 líng "nul" is optioneel.
7:35 七点三十五分 qī diǎn sānshíwǔ fēn of 七点三十五 qī diǎn sānshíwǔ