Gratis Chinees leren: Grammatica overzicht

Persoonlijke voornaamwoorden

Enkelvoudvormen

• 我 wǒ: ik

• 你 nǐ: jij

• 他 tā: hij

• 她 tā: zij

Meervoudsvormen

• 我们 wǒmen: wij,

• 你们 nǐmen: jullie

• 他们 tāmen: zij

• 他们 tāmen: zij

们 men is een achtervoegsel om meervouden mee te maken, maar let op: je kan 们 men alleen gebruiken om groepen personen aan te duiden, dus geen objecten. Voor objecten geldt, dat het meervoud gelijk is aan het enkelvoud.

De uitspraak van hij en zij is in het Chinees hetzelfde: allebei tā. Uit de context blijkt dan of je over een man of een vrouw praat! In het meervoud gebruik je het karakter voor hij (他), ongeacht of je een groep mannen of een groep vrouwen aanduidt.

Werkwoorden

要 yào, 喝 hē, 有 yǒu en 来 lái zijn werkwoorden. Het Chinees kent geen werkwoordsvervoeging; werkwoorden veranderen niet met het onderwerp. Bijvoorbeeld ik, jij, hij en zij gebruiken steeds dezelfde vorm van het werkwoord 要 yào.

Ontkenning

不 bú is een bijwoord om een zin ontkennend te maken en betekent nee of niet. 不 heeft drie uitspraken. De originele uitspraak van 不 is bù. Als 不 gevolgd wordt door een karakter met de vierde of vijfde (neutrale) toon, dan verandert de uitspraak van 不 van bù naar bú. Een derde mogelijke uitspraak van 不 is bu, met de neutrale toon. Over deze situatie zal ik later iets uitleggen.

Vragen

什么 shénme is een vragend voornaamwoord. 什么 shénme kan samen met een zelfstandig naamwoord een “wat voor …” vraag maken. Bijvoorbeeld, in de zin 您要什么茶? betekent “Wat voor thee wilt u?”

De plaats van 什么 is niet altijd aan het begin van een zin. De woordvolgorde van de vraagwoorden wordt uitgelegd in latere lessen.

吗 ma is een partikel om een ja-nee-vraag te maken. 吗 ma staat altijd aan het eind van een zin. Je kan dus van een stellende zin een ja-nee-vraag maken gewoon door het partikel aan het eind toe te voegen. Bijvoorbeeld: 他有啤酒。 Tā yǒu píjiǔ betekent "Hij heeft bier". 他有啤酒吗？ Tā yǒu píjiǔ ma? betekent "Heeft hij bier?"

Bezittelijke constructie

Persoonlijk voornaamwoord + 的 de

• 我的 wǒ de: mijn

• 你的 nǐ de: jouw

• 您的 nín de: uw

• 他的 tā de: zijn

• 她的 tā de: haar

• 我们的 wǒmen de: ons

• 你们的 nǐmen de: jullie

• 他们的 tāmen de: hun

Nationaliteiten

Land + 人rén

• 荷兰人 Hélán rén: Nederlander

• 中国人 Zōngguó rén: Chinees

• 日本人 Rìběn rén: Japanner

Bijwoorden

也 yě

也 yě betekent "ook". Het woord 也 yě staat altijd voor het werkwoord. Bijvoorbeeld, 我是荷兰人。他也是荷兰人。Wǒ shì Hélán rén. Tā yě shì Helán rén. Ik ben een Nederlander. Hij is ook een Nederlander.

都 dōu

都 dōu betekent "allebei" en "allemaal". 都 dōu staat ook voor het werkwoord, en wordt gebruikt voor het meervoud. Bijvoorbeeld: 我是荷兰人，他也是荷兰人，我们都是荷兰人。Wǒ shì Hélán rén. Tā yě shì Helán rén. Wǒmen dōu shì Hélán rén. Ik ben een Nederlander. Hij is ook een Nederlander. We zijn allebei Nederlanders.

Ontkenning van 也 yě en都 dōu

也 yě en 都 dōu staan altijd voor 不 bú/bù. Bijvoorbeeld, 我不是荷兰人。他也不是荷兰人。我们都不是荷兰人。Wǒ bú shì Hélán rén. Tā yě bú shì Helán rén. Wǒmen dōu bú shì Hélán rén. Ik ben geen Nederlander. Hij is ook geen Nederlander. We zijn allebei geen Nederlanders.

Bijvoeglijke naamwoorden als predikaten

好 hǎo，冷 lěng，热 rè，凉 liáng

Een predikaat is het deel van een zin dat iets over het onderwerp (het subject) zegt. Bijvoorbeeld in de zin "Het weer is mooi" is het gedeelte "is mooi" het predikaat: dit gedeelte geeft de eigenschap van het weer aan. In het Nederlands bevat het predikaat eigenlijk altijd een werkwoord.

In het Chinees is dat niet zo. Daar kunnen bijvoeglijke naamwoorden functioneren als volledige predikaten. Daarom is er geen werkwoord in de zin: 今天天气很好。 Jīntiān tiānqì hěn hǎo. "Vandaag is het goed weer." In deze zin is 很好 hěn hǎo het predikaat om het weer van vandaag te beschrijven. 好 hǎo fungeert hier als het werkwoord "goed zijn". 好 hǎo kan dus zowel "goed" als "goed zijn" betekenen.

Kijk nog eens naar het lijstje met bijvoeglijke naamwoorden:

• 好 hǎo

• 冷 lěng

• 热 rè

• 凉 liáng

Dit zijn allemaal bijvoeglijke naamwoorden die uit één lettergreep (karakter) bestaan. Als je met zo'n bijvoeglijk naamwoord van één lettergreep de constructie Subject + Bijvoeglijk naamwoord wilt maken, moet je altijd 很 hěn toevoegen voor het bijvoeglijke naamwoord. Je zegt dus niet 今天天气好。, maar 今天天气很好。.

Letterlijk betekent 很 hěn "heel, zeer", maar vaak wordt het onvertaald gelaten in het Nederlands. De zin 今天天气很好。 vertalen we daarom niet als "Vandaag is het heel goed weer", maar gewoon als "Vandaag is het goed weer."

In ontkennende zinnen wordt 很 hěn weggehaald: 今天天气不好。 Jīntiān tiānqì bù hǎo. "Het weer vandaag is niet goed."

Ook in vragen moet je 很 hěn weghalen: 今天天气好吗? Jīntiān tiānqì hǎo ma? "Is het weer vandaag goed?"

Hulpwerkwoorden

想 xiǎng en 要 yào

Als een hulpwerkwoord en een ander werkwoord samen in een zin staan, komt het hulpwerkwoord voor het werkwoord. Ze staan dan naast elkaar. Bijvoorbeeld, 我想吃面包。 Wǒ xiǎng chī miànbāo. “Ik wil brood eten.” of 我要喝啤酒。 Wǒ yào hē píjiǔ. “Ik wil een biertje drinken.” De constructie is dus Subject + Hulpwerkwoord + Werkwoord .

Voegwoorden

和 hé

In het Chinees worden twee dingen door 和 hé met elkaar verbonden. Bijvoorbeeld twee zelfstandige naamwoorden: 台湾人吃米饭和面。 Táiwān rén chī mǐfàn hé miàn. “Taiwanezen eten rijst en noedels.”

Je kan met 和 hé ook twee groepjes van Werkwoord + Zelfstandig naamwoord met elkaar verbinden: 我喜欢吃汉堡和喝啤酒。 Wǒ xǐhuan chī hànbǎo hé hē píjiǔ. “Ik hou van hamburgers eten en bier drinken.”

Hulpwerkwoorden

喜欢 xǐhuan "iets leuks vinden, het leuk vinden om te …"

喜欢 xǐhuan wordt gebruikt als een transitief werkwoord: "iets leuks vinden". Bijvoorbeeld, 我喜欢她。 Wǒ xǐhuan tā. "Ik vind haar leuk."

喜欢 xǐhuan wordt ook gebruikt als een hulpwerkwoord: "het leuk vinden om te …" of "houden van..." 喜欢 xǐhuan kan met een ander werkwoord naast elkaar in een zin staan. 喜欢 xǐhuan komt dan voor het werkwoord. Bijvoorbeeld, 我喜欢喝啤酒。 Wǒ xǐhuan hē píjiǔ. "Ik hou van bier drinken."

Progressief aspect

在 zài "aan het …, bezig zijn met…"

在 zài duidt aan dat een actie op dit moment wordt uitgevoerd. Iemand is op dit moment ergens mee bezig. Dit noemen we ook wel het "progressief aspect".

在 zài staat voor het werkwoord. De algemene zinsconstructie is dus: Subject + 在 zài + predicaat. Bijvoorbeeld, 我在喝茶。 Wǒ zài hē chá. "Ik zit thee te drinken."

Er zijn nog twee manieren om een progressief aan te duiden:

• Subject + 在 zài + predicaat + 呢 ne, en

• Subject + predicaat + 呢 ne.

Een voorbeeld van de eerste manier is 我在喝茶呢。 Wǒ zài hē chá ne. “Ik zit thee te drinken.”

Een voorbeeld van de tweede manier is 我喝茶呢。 Wǒ hē chá ne. “Ik zit thee te drinken.”

Achternaam en voornaam

姓 xìng en 叫 jiào

In tegenstelling tot het Nederlands zeggen we in het Chinees eerst onze achternaam en dan onze voornaam. Bijvoorbeeld, 王小玉 Wáng Xiǎoyù. 王 Wáng is de achternaam en 小玉 Xiǎoyù is de voornaam.

Er zijn twee werkwoorden met de betekenis "heten" in het Chinees:

• 姓 xìng wordt gebruikt voor de achternaam;

• 叫 jiào wordt gebruikt voor de voornaam en de hele naam.

Bijvoorbeeld:

• 我姓王。 Wǒ xìng Wáng. "Mijn achternaam is Wáng."

• 我叫小玉。 Wǒ jiào Xiǎoyù. "Ik heet Xiǎoyù."

• 我叫王小玉。 Wǒ jiào Wáng Xiǎoyù. "Mijn naam is Wáng Xiǎoyù."

Wil je een Chinese naam?

Als een westerse woord in het Chinees wordt vertaald, worden de klanken aangepast aan het Chinees. Bijvoorbeeld: "Amsterdam" wordt " ".

Dat geldt ook voor namen van personen. Je kiest Chinese klanken die dicht bij de westerse uitspraak liggen en karakters die een gunstige betekenis hebben.

Op de website Get a Chinese Name kun je een paar gegevens over jezelf invullen, waarna je een geschikte Chinese naam krijgt.

Zelfstandige naamwoorden als predikaat (naamwoordelijk gezegde)

我二十五岁。 Wǒ èrshíwǔ suì.

In de grammatica van les 2 - conversatie 1 hebben we geleerd dat bijvoeglijke naamwoorden in het Chinees als predikaat kunnen functioneren en dat er dan geen werkwoord in de zin staat. In deze les leren we dat combinaties van zelfstandige naamwoorden ook als predikaat kunnen functioneren en dat er dan ook geen werkwoord in de zin staat.

Bijvoorbeeld, 我二十五岁。 Wǒ èrshíwǔ suì. “Ik ben 25 jaar oud.” 二十五 en 岁 zijn twee zelfstandige naamwoorden ("25" en "jaar"), maar samen betekenen ze "25 jaar oud". Ze zijn dus samen een predikaat om het onderwerp "ik" te beschrijven. Er is dus geen ander werkwoord nodig.

De algemene constructie is Subject + Zelfstandig naamwoord(en).

Maatwoorden

我家有四口人。 Wǒ jiā yǒu sì kǒu rén.

Als je een getal voor een zelfstandig naamwoord wil zetten, mag je dat niet direct doen. Tussen het getal en het zelfstandige naamwoord moet je je een maatwoord zetten. De constructie is dus getal + maatwoord + zelfstandig naamwoord.. Bijvoorbeeld, 四口人 sì kǒu rén “vier familieleden” . 口 kǒu betekent eigenlijk “mond” en is hier een maatwoord voor familieleden. Het betekent dat er vier monden zijn te voeden.

Het maatwoord geeft dus de eenheid van de hoeveelheid weer. In het Nederlands heb je ook enkele maatwoorden, bijvoorbeeld "een kopje thee", "een klontje suiker" en "drie stuks fruit". Het Nederlands kent dit echter niet voor alle zelfstandige naamwoorden; je mag rustig "drie auto's" zeggen in plaats van "drie stuks auto's".

In het Chinees is het maatwoord verplicht tussen een getal en een zelfstandig naamwoord. Bij elk zelfstandig naamwoord hoort een specifiek maatwoord (soms meerdere). Groepen zelfstandige naamwoorden die een eigenschap met elkaar gemeen hebben, hebben vaak hetzelfde maatwoord. Zo heb je één maatwoord 支 zhī voor allerlei langwerpige voorwerpen, zoals pennen, potloden, takken, tandenborstels en tandenstokers, en een ander maatwoord 张 zhāng voor platte en dunne dingen, zoals schilderijen, foto's en papier.

De meeste Chinezen kunnen niet alle maatwoorden voor alle zelfstandige naamwoorden onthouden. Daarom zijn er ook speciale woordenboeken met maatwoorden! Zie bijvoorbeeld het Cheng & Tsui Chinese Measure Word Dictionary.

De volgorde van tijdswoorden in een zin

我现在在旅行。 Wǒ xiànzài zài lǚxíng. “Ik ben aan het reizen.”

Er zijn twee mogelijkheden voor de volgorde van tijdswoorden in een zin: voor het onderwerp of erna. Er zijn dus twee contructies:

• Subject + Tijdswoord(en) + Werkwoord(en) Bijvoorbeeld, 我现在在旅行。 Wǒ xiànzài zài lǚxíng. “Ik ben nu aan het reizen.”

• Tijdswoord(en) + Subject + Werkwoord(en) Bijvoorbeeld, 现在我在旅行。 Xiànzài wǒ zài lǚxíng. “Nu ben ik aan het reizen.” In deze constructie staat het tijdswoord vóór het onderwerp om de tijd te benadrukken. 

Aanwezigheid

有 yǒu "hebben, er zijn"

Om aan te geven dat iets of iemand aanwezig is op een plaats, gebruik je ook het werkwoord 有 yǒu. Het heeft dan de betekenis: "er zijn".

De constructie van zinnen die aanwezigheid aangeven, is Plaatswoord + 有 yǒu + dingen / mensen. In de Chinese vertaling van de zin "Er zijn twee mensen in de woonkamer." zet je "Er zijn" dus niet voorop, maar moet je eerst "in de woonkamer" vertalen. Je krijgt dan: 客厅里有两个人。 Kètīng lǐ yǒu liǎng ge rén.

Twee

两 liǎng "twee" en 二 èr "twee"

Het getal "twee" heeft twee Chinese vertalingen: 两 liǎng en 二 èr. Maar let op: je mag ze niet doorelkaar heen gebruiken.

二 èr wordt gebruikt wanneer 二 èr een op zichzelf staand getal is of een van de cijfers in een groter getal is. Bijvoorbeeld, 二 èr "twee", 十二 shíèr "twaalf" en 二十二 èrshíèr "twee en twintig".

Als er een maatwoord wordt gebruikt na het getal "twee", dan moet je 两 liǎng zeggen in plaats van 二 èr. Bijvoorbeeld, 两个人 liǎng ge rén "twee mensen".

Woordvolgorde

Onderwerp + Bijwoord/Tijdswoord + Plaatsaanduiding + Werkwoord

De woordvolgorde in het Chinees is anders dan Nederlands. Bijwoorden/tijdswoorden en plaatsaanduiding staan voor het werkwoord. Bijvoorbeeld, "Ik lees vaak in de woonkamer." in het Chinees wordt vertaald als: 我常常在客厅看书。 Wǒ chángcháng zài kètīng kàn shū. De woordvolgorde is dus "Wǒ (onderwerp) + chángcháng (bijwoord) + zài kètīng (plaatsaanduiding ) + kànshū (werkwoord)".

In het Nederlands staat een bijwoord of een tijdswoord na het werkwoord. Bijvoorbeeld, "Ik werk veel." en "Ik werk vandaag." Maar in het Chinees staat een bijwoord of een tijdswoord altijd voor het werkwoord. Bijvoorbeeld, 我常常看书。 Wǒ chángcháng kànshū. "Ik lees vaak." en 我早上看书。 Wǒ zǎoshàng kànshū. "Ik lees ‘s ochtends."

Een plaatsaanduiding bestaat uit een voorzetsel en een plaatswoord. Bijvoorbeeld, 在客厅 zài kètīng "in de woonkamer" en 在书房 zài shūfáng "in de studeerkamer". Een plaatsaanduiding staat altijd voor het werkwoord. Bijvoorbeeld, 我在客厅看电视。 Wǒ zài kètīng kàn diànshì. "Ik kijk tv in de woonkamer."

Ontkenning van 有 yǒu

Onderschikking

Onderschikking met 的 de

In de grammatica van les 1, conversatie 2 hebben we de bezittelijke constructie geleerd (我的 wǒ de, 你的 nǐ de, enzovoorts). De bezittelijke contructie is een onderdeel van onderschikking.

Neem bijvoorbeeld het Nederlandse "een mooie vrouw". In dit voorbeeld zegt "mooie" iets over "vrouw"; het bepaalt hoe de vrouw eruit ziet. Daarom noemen we "mooie" een bepaling. Aan de andere kant is "vrouw" hier het bepaalde, ook wel de kern genaamd, omdat het het belangrijkste woord in de constructie is.

In het Chinees maak je onderschikkingen vaak met 的. De constructie van onderschikking is: Persoonlijk voornaamwoord / Zelfstandig naamwoord + 的 de + dingen.

Vóór 的 zet je de bepaling en na 的 zet je de kern.

Bijvoorbeeld, 我的书 wǒ de shū “mijn boek”. Hier is 我 wǒ “ik” de bepaling en 书 shū “boek” de kern. Als de kern een ding is, dan moet je 的 de gebruiken tussen de bepaling en de kern.

In het Chinees staat de bepaling altijd vóór de kern. Dat is anders dan in het Nederlands, waar de bepaling soms ook achter de kern staat, bijvoorbeeld "de vrouw die mooi is". Dat kan niet in het Chinees.

Voorbeelden van onderschikking met 的 de:

• 我的宠物 wǒ de chōngwù “mijn huisdier”

• 我的英文书 wǒ de Yīngwén shū “mijn Engelse boek”

• Thijs 的小狗 Thijs de xiǎogǒu “het hondje van Thijs”

Onderschikking zonder 的 de

Je hebt net gelezen, dat je altijd 的 moet gebruiken als de kern een ding is. Er zijn ook gevallen waarin je juist geen 的 de tussen de bepaling en de kern zet. Dat is zo, als voor bepaling en kern samen geldt:

• De bepaling is een persoonlijk voornaamwoord. Bijvoorbeeld, 我 wǒ “ik”, 你 nǐ “jij”, 我们 wǒmen “wij”.

• De kern is een familielid is of iemand/een plaats die een nauwe relatie met de bepaling heeft. Bijvoorbeeld, 爸爸 bàba “vader”, 家 jiā “familie”, 学校 xuéxiào “school”.

Voorbeelden van onderschikking zonder 的 de:

• 我爸爸 wǒ bàba “mijn vader”

• 我妈妈 wǒ māma “mijn moeder”

• 我朋友 wǒ péngyou “mijn vriend”

• 我家 wǒ jiā “mijn familie”

• 我们学校 wǒmen xuéxiào “onze school”

Let op!

Als de bepaling een persoonsnaam is, dan moet je toch 的 de gebruiken. Bijvoorbeeld,

• 王小玉的朋友 Wáng Xiǎoyùyù de péngyou “Een vriend van Wáng Xiǎoyù”
• Bas 的老师 Bas de lǎoshī “de docent van Bas”

Complement na het werkwoord

Het partikel 得 de

In het Nederlands wordt een bijwoord na het werkwoord als complement gebruikt. Bijvoorbeeld, “Hij eet veel.” “Veel” is een bijwoord dat fungeert als complement.
In het Chinees staat een complement ook na het werkwoord, maar moet je een partikel 得 de toevoegen tussen het werkwoord en het complement. Dus is de constructie:
Werkwoord + 得 de + Complement

Het complement bestaat uit een graadbijwoord en een bijvoeglijk naamwoord. Een graadbijwoord is, zoals de naam al aangeeft, een bijwoord om de sterkte, de graad van iets uit te drukken. Voorbeelden van graadbijwoorden zijn 很 hěn “heel”, 真 zhēn “echt”, en 太 tài “te”.

Voorbeelden van complementen met 得 de:

• 他吃得很多。 Tā chī de hěn duō. “Hij eet veel.”

• 他喝得很快。 Tā hē de hěn kuài. “Hij drinkt snel.”

• 他做得很好。 Tā zuò de hěn hǎo. “ Hij doet het goed.”

Let op!

Als je alleen een bijwoord na het werkwoord gebruikt als complement (dus niet bijwoord + bijvoeglijk naamwoord zoals hierboven uitgelegd), heeft de zin een vergelijkingseffect in het Chinees.

Bijvoorbeeld,

• 他吃得多，我吃得不多。 Tā chī de duō, wǒ chī de bù duō. “Hij eet veel, maar ik niet.”

• 他喝得快，我喝得不快。 Tā hē de kuài, wǒ hē de bú kuài. “Hij drinkt snel, maar ik niet.”

• 他做得好，我做得不好。 Tā zuò de hǎo, wǒ zuò de bù hǎo. “ Hij doet het goed, maar ik niet.”

Categoriaal en beschrijvend

Categoriaal

In het Chinees zijn er twee manieren om iets te beschrijven: categoriaal en beschrijvend. De categoriale constructie is 是 shì + Bijvoeglijk naamwoord + 的 de. Bijvoorbeeld, 他的眼睛是红色的。 Tā de yǎnjīng shì hóngsè de. "(Letterlijk) Zijn ogen zijn van een rode kleur." Konijnen hebben natuurlijk allerlei kleuren ogen. In deze constructie leg je er de nadruk op dat de ogen van dit konijn rood zijn (en dus niet bruin of zwart). Maar hoe rood ze zijn wordt niet duidelijk gemaakt. Dat kan wel met de beschrijvende constructie.

Beschrijvend

De beschrijvende constructie is 很 hěn + Bijvoeglijk naamwoord. Bijvoorbeeld, 他的眼睛很红。 Tā de yǎnjīng hěn hóng. "Zijn ogen zijn rood." In deze zin geeft 很 hěn niet aan dat de ogen heel rood zijn, omdat je, zoals je hebt geleerd in de grammatica van les 2, conversatie 1, dit karakter altijd moet gebruiken voor een bijvoeglijk naamwoord van 1 lettergreep.

Maar een beschrijvende constructie kun je ook gebruiken om verschillende graden aan te duiden. Bijvoorbeeld, 他的眼睛不太红。 Tā de yǎnjīng bú tài hóng. “Zijn ogen zijn niet zo rood.”

跟 gēn "met, en"

跟 gēn als voorzetsels

跟 gēn betekent "(samen) met" of "en", en wordt gecombineerd met een zelfstandig naamwoord (z.n.) of een persoonlijk voornaamwoord (pers. vnw.) voor het werkwoord. Dus is de contructie:
Onderwerp + 跟 gēn + z.n./ pers. vnw. + Werkwoord …
Bijvoorbeeld,

• 我跟我妹妹玩儿。 Wǒ gēn wǒ mèimei wánr. "Ik speel met mijn zusje."

• 他跟我学中文。 Tā gēn wǒ xué Zhōngwén. "Hij leert Chinees met me."

跟 gēn als bijwerkwoord

In het Chinees kan 跟 gēn ook als bijwerkwoord fungeren.
In de zin 我跟我妹妹玩儿。 Wǒ gēn wǒ mèimei wánr. "Ik speel met mijn zusje." Het hoodfwerkwoord is 玩儿 wánr "spelen" omdat de zin over spelen gaat. 跟 gēn is een bijwerkwoord dat nadere informatie geeft over met wie het onderwerp gaat spelen.

有 yǒu "hebben"

Ontkenning: 没有 méiyǒu "niet hebben"

In de grammatica van Les 5, tekst 2 hebben we geleerd dat de ontkenning van 有 yǒu "hebben" is 没有 méiyǒu "niet hebben". Bijvoorbeeld,

• 我有工作。 Wǒ yǒu gōngzuò. "Ik heb werk." --> 我没有工作。 Wǒ méiyǒu gōngzuò. "Ik heb geen werk."

• 我有姐姐。 Wǒ yǒu jiějie. "Ik heb een zus." --> 我没有姐姐。 Wǒ méiyǒu jiějie. "Ik heb geen zus."

Ja-nee-vragen met 有…吗？ yǒu … ma?

We hebben de ja-nee-vragen met het partikel 吗 ma geleerd in de grammatica van Les 1, conversatie 1. Je kunt 吗 ma aan het eind van een zin toevoegen om een ja-nee-vraag te maken. Bijvoorbeeld,

• 他有工作。 Tā yǒu gōngzuò. "Hij heeft werk." --> 他有工作吗？ Tā yǒu gōngzuò ma? "Heeft hij werk?"

• 他有姐姐。 Tā yǒu jiějie. "Hij heeft een zus." --> 他有姐姐吗？ Tā yǒu jiějie ma? "Heeft hij een zus?"

Ja-nee-vragen met 有没有…? yǒu měiyǒu… ?

In het Chinees is er nog een constructie om ja-nee-vragen te maken, namelijk: Werkwoord + 不 bu + Werkwoord. De toon van 不 bú/bù verandert naar de neutrale toon bu tussen twee werkwoorden. Bijvoorbeeld,

• 他看书。 Tā kànshū. "Hij leest." --> 他看不看书？ Tā kàn bu kàn shū? "Leest hij?"

• 他听音乐。 Tā tīng yīnyuè. "Hij luistert naar muziek." --> 他听不听音乐？ Tā tīng bu tīng yīnyuè? "Luistert hij naar muziek?"

De vertalingen van beide constructies zijn hetzelfde. In een zin met het werkwoord 有 yǒu verandert de constructie naar 有没有…? yǒu měiyǒu… ? omdat de ontkenning van 有 yǒu met 没 měi is in plaats van 不 bú/bù. Bijvoorbeeld,

• 他有工作。 Tā yǒu gōngzuò. "Hij heeft werk." --> 他有没有工作？ Tā yǒu méiyǒu gōngzuò? "Heeft hij werk?"

• 他有姐姐。 Tā yǒu jiějie. "Hij heeft een zus." --> 他有没有姐姐？ Tā yǒu méiyǒu jiějie? "Heeft hij een zus?"

Het partikel 吧 ba

Je kan het partikel 吧 ba aan het eind van een zin toevoegen om een verzoek of een suggestie te verzachten.
Bijvoorbeeld,

• 吃! Chī! "Eet!". --> 吃吧! Chī ba! "Eet maar even eens!"

• 我们走！ Wǒmen zǒu! "We gaan!" --> 我们走吧！ Wǒmen zǒu ba! "Laten we gaan!"

不要 bú yào + Werkwoord

不要 bú yào + Werkwoord is een sterke imperatief om ergens mee op te houden of iets te verbieden.
Bijvoorbeeld,

• 你不要喝酒！ Nǐ bú yào hē jiǔ. "Je moet geen wijn drinken!"

• 你不要说话！Nǐ bú yào shuōhuà! "Niet praten!/Wees eens stil!"

Woordvolgorde

In de zin 你想去哪儿玩儿? Nǐ xiǎng qù nǎr wánr? staat het vraagwoord 哪儿 nǎr op precies dezelfde plaats als in de antwoordzin: 我想去游乐园玩儿。. Wǒ xiǎng qù yóulèyuán wánr. Om een antwoordzin te maken, vervang je dus in de vraagzin het vraagwoord door de gevraagde informatie.

Andersom geldt ook: om een vraag te maken, vervang je in de antwoordzin de gevraagde informatie door een vraagwoord. Dat kan met allerlei soorten vraagwoorden, bijvoorbeeld:

• Antwoordzin: 他要喝茶。 Tā yào hē chá. "Ik wil thee drinken." Vraag: 他要喝什么? Tā yào hē shénme? "Wat wil hij drinken?"

• Antwoordzin: 他是我哥哥。 Tā shì wǒ gēge. "Hij is mijn broer." Vraag: 他是谁? Tā shì shéi? "Wie is hij?"

• Antwoordzin: 今天天气很好。 Jīntiān tiānqì hěn hǎo. "Het weer vandaag is goed." Vraag: 今天天气怎么样? Jīntiān tiānqì zěnmeyàng? "Hoe is het weer vandaag?"

• Antwoordzin: 她想去百货公司。 Tā xiǎng qù bǎihuògōngsī. "Zij wil naar een warenhuis." Vraag: 她想去哪儿? Tā xiǎng qù nǎr? "Waar wil zij naartoe gaan?"

Vragende telwoorden

几 jǐ "hoeveel"

Als je wil vragen naar een hoeveelheid die (waarschijnlijk) minder dan tien is, kun je 几 jǐ als vragend telwoord gebruiken. Als je 几 jǐ gebruikt, moet je bovendien een maatwoord tussen 几 jǐ en het zelfstandig naamwoord zetten. De constructie is dus 几 jǐ + MW + Z.N.

Bijvoorbeeld,

• 你们家有几口人？ Nǐmen jiā yǒu jǐ kǒu rén? "Hoeveel mensen zijn er in je familie?"

• 你有几支笔？ Nǐ yǒu jǐ zhī bǐ? "Hoeveel pennen heb je?"

• 客厅里有几张桌子？ Kētīng lǐ yǒu jǐ zhāng zhuōzi? "Hoeveel tafels zijn er in de woonkamer?"

多少 duōshao "hoeveel"

Om te vragen naar hoeveelheden die (waarschijnlijk) meer dan tien zijn, kan je 多少 duōshao als vragend telwoord gebruiken. In tegenstelling tot 几 jǐ, is bij 多少 duōshao het maatwoord optioneel voor het zelfstandig naamwoord. De constructie is dus 多少 duōshao (+ MW) + Z.N.

Bijvoorbeeld,

• 你们学校有多少学生？ Nǐmen xuéxiào yǒu duōshao xuésheng? "Hoeveel studenten zijn er in je school?"

• Culemborg 有多少人？ Culemborg yǒu duōshao rén? "Hoeveel mensen wonen er in Culemborg?"

Datums

月 yuè "maand"

In het Chinees zijn de twaalf maanden heel makkelijk te leren, omdat ze bestaan uit een combinatie van een getal met 月 yuè "maand" erachter geplakt:

• 一月 yīyuè "januari"

• 二月 èryuè "ferbuari"

• 三月 sānyuè "maart"

• 四月 sìyuè "april"

• 五月 wǔyuè "mei"

• 六月 liùyuè "juni"

• 七月 qīyuè "juli"

• 八月 bāyuè "augustus"

• 九月 jiǔyuè "september"

• 十月 shíyuè "oktober"

• 十一月 shíyīyuè "november"

• 十二月 shíèryuè "december"

几月 jǐyuè "welke maand?"

Hierboven hebben we gezien dat 几 jǐ "hoeveel" betekent in vragen naar kleine hoeveelheden. Je kan 几 jǐ daarnaast ook als "welk(e)" gebruiken om naar een maand te vragen.

• 现在是几月？ Xiànzài shì jǐ yuè? "Welke maand is het nu?"

• 现在是六月。 Xiànzài shì liùyuè. "Nu is het juni."

Dagen van de maand: 号 hào "nummer" of 日 rì "dag"

De dagen van de maand zijn opgebouwd uit een combinatie van een getal plus 号 hào "nummer" of 日 rì "dag". 号 hào "nummer" is spreektaal en 日 rì "dag" is schrijftaal.

• 一号 yī hào "de eerste dag van de maand"

• 二号 èr hào "de tweede dag van de maand"

• ......

• 三十号 sānshí hào "de dertigste dag van de maand"

• 三十一号 sānshíyī hào "de eenendertigste dag van de maand"

几号 jǐ hào of 几日 jǐ rì "welke dag?"

几 jǐ kan ook als "welk(e)" gebruikt worden om naar de dag van de maand te vragen:

• 今天是几号？ Jīntiān shì jǐ hào? "Welke dag van de maand is het vandaag?"

• 今天是十九号。 Jīntiān shì shíjiǔ hào. "Vandaag is het de negentiende."

几月几号 jǐ yuè jǐ hào of 几月几日 jǐ yuè jǐ rì "wat is de datum?"

• 今天是几月几号？ Jīntiān shì jǐ yuè jǐ hào? "Wat is de datum vandaag?"

• 今天是六月十九号。 Jīntiān shì liùyuè shíjiǔ hào. "Vandaag is het 19 juni."

Klokkijken

几点钟 jǐ diǎn zhōng "hoe laat is het?"

Ook om naar de tijd te vragen, gebruik je 几 jǐ:

• 现在几点钟？ Xiànzài jǐ diǎn zhōng? "Hoe laat is het?"

• 现在五点钟。 Xiànzài wǔ diǎn zhōng. "Het is nu vijf uur."

Tijd

• 点 diǎn "uur"

• 钟 zhōng "klok, precies een geheel uur"

• 分 fēn "minuut"

• 半 bàn "half"

• 刻 kè "kwartier"

• 差 chà "ontbreken"

• 2:00 两点钟 liǎng diǎn zhōng: 钟 zhōng is optioneel.

• 10:30 十点三十分 shí diǎn sān shí fēn of 十点三十 shí diǎn sānshí: Als er meer dan tien minuten zijn, is 分 fēn optioneel.

• of 十点半 shí diǎn bàn : Half elf in het Chinees wordt "tien en een half uur".

• 3:15 三点十五分 sān diǎn shíwǔ fēn of 三点十五 sān diǎn shíwǔ

• of 三点一刻 sān diǎn yī kè: Kwart over drie in het Chinees wordt "drie uur en een kwartier".

• 12:45 十二点四十五分 shíèr diǎn sìshíwǔ fēn of 十二点四十五 shíèr diǎn sìshíwǔ of 十二点三刻 shíèr diǎn sān kè

• of 差一刻一点 chà yí kè yì diǎn: Kwart voor een in het Chinees wordt "nog een kwartier tot een uur".

• 1:55 一点五十五分 yī diǎn wǔshíwǔ fēn of 一点五十五 yī diǎn wǔshíwǔ of 差五分两点 chà wǔ fēn liǎng diǎn

• 5:20 五点二十分 wǔ diǎn èrshí fēn of 五点二十 wǔ diǎn èrshí

• 6:05 六点 〇五分 liù diǎn líng wǔ fēn: 〇 líng "nul" is optioneel.

• 7:35 七点三十五分 qī diǎn sānshíwǔ fēn of 七点三十五 qī diǎn sānshíwǔ

一下 yíxià "proberen om iets te doen, een beetje, wel even"

In het Chinees kan je na het werkwoord 一下 yíxià toevoegen om een korte actie aan te duiden. 一下 yíxià betekent ook "proberen" en "een beetje". Het lijkt op "wel even" in het Nederlands.

Bijvoorbeeld,

• 我看一下。 Wǒ kàn yíxià. "Ik kijk er wel even naar."

• 我穿一下。 Wǒ chuān yíxià. "Ik pas hem [het kledingstuk] even aan."

• 我想一下。 Wǒ xiǎng yíxià. "Ik denk er even over na."

...的时候 ... de shíhou "tijdens .../ toen ..."

Om “tijdens .../ toen ..." aan te duiden kun je ...的时候 ... de shíhou gebruiken. Letterlijk betekent het "een periode/moment van ...". Deze uitdrukking staat vaak aan het begin van een zin. Bijvoorbeeld,

• 春天的时候，天气不冷。 Chūntiān de shíhou, tiānqì bù lěng. "Tijdens de lente is het niet koud."

• 在台湾的时候，我每天都很忙。 Zài Táiwān de shíhou, wǒ měitiān dōu hěn máng. "Toen ik in Taiwan was was ik elke dag druk."

Woordvolgorde bij datums en tijden

Chinees geld

De naam van het Chinese geld is 人民币 Rénmínbì. Er zijn drie soorten Rénmínbì: 块 kuài "dollar", 毛 máo "dubbeltje", en 分 fēn "cent".
Bijvoorbeeld,

Als een hoeveelheid geld precies is afgerond op de hele dollar, dan wordt 钱 qián "geld" aan het eind toegevoegd:

• 一块钱 yí kuài qián "een dollar"

• 两块钱 liǎng kuài qián "twee dollar"

• 三块钱 sān kuài qián "drie dollar"

Voor vijftig cent wordt vaak 半 bàn "de helft" gebruikt in plaats van 五十分 wǔshí fēn "vijftig cent".
Bijvoorbeeld,

• 一块半 yí kuài bàn "een dollar en vijftig cent"

• 十块半 shí kuài bàn "tien dollar en vijftig cent"

Als verschillende eenheden van geld samen worden gebruikt, dan is de laatste eenheid optioneel.
Bijvoorbeeld,

• 一块三 yí kuài sān "een dollar dertig" / "een dollar en dertig cent"

• 十块四 shí kuài sì "tien dollar veertig" / "een dollar en veertig cent"

Als er een eenheid ontbreekt, dan voeg je 〇 líng "nul" toe. De laatste eenheid is in dat geval verplicht.

Bijvoorbeeld,

• 一块〇三分 yí kuài líng sān fēn"een dollar en drie cent"

• 十块〇四分 shí kuài líng sì fēn "tien dollar en vier cent"

Let op! Als je een geldbedrag noemt, moet je het getal 二 èr "twee" naar 两 liǎng veranderen, omdat 块 kuài "dollar", 毛 máo "dubbeltje" en 分 fēn "cent" ook maatwoorden zijn.
Bijvoorbeeld,

• 两块 liǎng kuài "twee dollar"

• 两块两毛 liǎng kuài liǎng máo "twee dollar en twentig cents"

• 两块两毛两分 liǎng kuài liǎng máo liǎng fēn "twee dollar en tweeentwentig cents"

又... 又... yòu... yòu... "zowel A als B"

又 yòu betekent "alweer, ook".

Het zinspatroon 又... 又... yòu... yòu... wordt gebruikt om twee soortgelijke woorden te verbinden: werkwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, of bijwoorden. Bijvoorbeeld,

• Werkwoorden: 孩子们又唱又跳，非常快乐！ Háizi men yòu chàng yòu tiào, fēicháng kuàilè! "De kinderen zingen en springen. Ze zijn heel vrolijk!"

• Bijvoeglijke naamwoorden: 他又高又帅，每个女孩子都喜欢他！ Tā yòu gāo yòu shuài (knap), měi ge nǚ háizi dōu xǐhuan tā! "Hij is lang en knap. Elk meisje vindt hem leuk!"

• Bijwoorden: 他吃得又多又快。 Tā chī de yòu duō yòu kuài. "Hij eet veel en snel."

De bedoeling van dit patroon is om aan te geven dat twee dingen tegelijkertijd bestaan. Die twee dingen kunnen ook elkaars tegengestelde zijn! Bijvoorbeeld,

• 他又哭又笑。Tā yòu kū yòu xiào. "Hij huilt en lacht tegelijkertijd."

• 他又高兴又难过。Tā yòu gāoxìng yòu nánguò. "Hij is blij en somber tegelijkertijd."

Vergelijkingen met het bijwerkwoord 比 bǐ

Als je twee dingen met elkaar wilt vergelijken, kun je het bijwerkwoord 比 bǐ gebruiken. De constructie voor zulke zinnen is:
A + 比 + B + Bijvoeglijk naamwoord / Werkwoord.

Omdat 比 een bijwerkwoord is, heb je een bijvoeglijk naamwoord of een werkwoord nodig om als hoofdwerkwoord te functioneren en de belangrijkste informatie van de zin aan te duiden.

Bijvoorbeeld,

• 荷兰人比台湾人高。 Hélán rén bǐ Táiwān rén gāo. "Nederlanders zijn langer dan Taiwanezen.

• 荷兰人比台湾人有钱。 Hélán rén bǐ Táiwān rén yǒuqián. "Nederlanders zijn rijker dan Taiwanezen."

• 台湾人比荷兰人会做菜。 Táiwān rén bǐ Hélán rén huì zuòcài. "Taiwanezen kunnen beter koken dan Nederlanders."

• 荷兰人比台湾人喜欢骑自行车。 Hélán rén bǐ Táiwān rén xǐhuan qí zìxíngchē. "Nederlanders houden meer van fietsen dan Taiwanezen."

Om 比-zinnen te ontkennen wordt 不 bù voor 比 bǐ geplaatst.
Bovenstaande zinnen worden dus:

• 荷兰人不比台湾人高。 Hélán rén bù bǐ Táiwān rén gāo. "Nederlanders zijn niet langer dan Taiwanezen.

• 荷兰人不比台湾人有钱。 Hélán rén bù bǐ Táiwān rén yǒuqián. "Nederlanders zijn niet rijker dan Taiwanezen."

• 台湾人不比荷兰人会做菜。 Táiwān rén bù bǐ Hélán rén huì zuòcài. "Taiwanezen kunnen niet beter koken dan Nederlanders."

• 荷兰人不比台湾人喜欢骑自行车。 Hélán rén bù bǐ Táiwān rén xǐhuan qí zìxíngchē. "Nederlanders houden niet meer van fietsen dan Taiwanezen."

Om ja-nee-vragen te maken met 比-zinnen zet je 吗 aan het eind van de zin.
Dus:

• 荷兰人比台湾人高吗？ Hélán rén bǐ Táiwān rén gāo ma? "Zijn Nederlanders langer dan Taiwanezen?"

• 荷兰人比台湾人有钱吗？ Hélán rén bǐ Táiwān rén yǒuqián ma? "Zijn Nederlanders rijker dan Taiwanezen?"

• 台湾人比荷兰人会做菜吗？ Táiwān rén bǐ Hélán rén huì zuòcài ma? "Kunnen Taiwanezen beter koken dan Nederlanders?"

• 荷兰人比台湾人喜欢骑自行车吗？ Hélán rén bǐ Táiwān rén xǐhuan qí zìxíngchē ma? "Houden Nederlanders meer van fietsen dan Taiwanezen?"

Om de vergelijking nog sterker te maken, kun je 更 gèng "nog meer" aan de zin toevoegen.
Bijvoorbeeld,

• 美国人比台湾人高。荷兰人比美国人更高。 Měiguó rén bǐ Táiwān rén gāo. Hélán rén bǐ Měiguó rén gèng gāo. "Amerikanen zijn langer dan Taiwanezen. Nederlanders zijn nog langer dan Amerikanen.

• 美国人比台湾人有钱。荷兰人比美国人更有钱。 Měiguó rén bǐ Táiwān rén yǒuqián. Hélán rén bǐ Měiguó rén gèng yǒuqián. "Amerikanen zijn rijker dan Taiwanezen. Nederlanders zijn nog rijker dan Amerikanen."

Tenslotte kun je met behulp van 最 zuì "het meest" de superlatief maken; de conclusie van de vergelijking.
Je krijgt dus:

• 荷兰人最高。 Hélán rén zuì gāo. "Nederlanders zijn het langst.

• 荷兰人最有钱。 Hélán rén zuì yǒuqián. "Nederlanders zijn het rijkst."

A 跟 B 一样 A gēn B yíyàng "A is hetzelfde als B"

Als je dezelfde twee dingen wil aanduiden, dan wordt deze zinsconstructie gebruikt:
A 跟 B 一样 + Bijvoeglijk naamwoord / Werkwoord
Bijvoorbeeld,

• Bas 跟 Thijs 一样是荷兰人。 Bas gēn Thijs yíyàng shì Hélán rén. "Bas en Thijs zijn allebei Nederlander."

• Bas 跟 Thijs 一样年轻。 Bas gēn Thijs yíyàng niánqīng. "Bas is even jong als Thijs."

A 跟 B 不一样 A gēn B bù yíyàng "A is anders dan B"

Als je wilt zeggen dat twee dingen niet hetzelfde zijn, gebruik dan deze zinsconstructie:
A 跟 B 不一样 + Bijvoeglijk naamwoord / Werkwoord
of
A 不跟 B 一样 + Bijvoeglijk naamwoord / Werkwoord
Bijvoorbeeld,

• Bas 跟 Thijs 不一样高。 Bas gēn Thijs bù yíyàng gāo. "Bas en Thijs zijn niet even lang."

• Bas 不跟 Thijs 一样喜欢吃零食。 Bas bù gēn Thijs yíyàng xǐhuan chī língshí. "Bas houdt niet zo veel van chips eten als Thijs."

Een beetje verschil

Als er maar een beetje verschil tussen twee dingen/mensen is, dan kan je 一点儿 yìdianr "een beetje" toevoegen na het bijvoeglijk naamwoord in zinnen met 比.
Bijvoorbeeld,

• Bas 比 Thijs 高一点儿。 Bas bǐ Thijs gāo yìdiǎnr. "Bas is iets langer dan Thijs."

• Bas 比 王小玉年轻一点儿。 Bas bǐ Wáng Xiǎoyù niánqīng yì diǎnr. "Bas is iets jonger dan Wáng Xiǎoyù."

Veel verschil

Als het verschil tussen twee dingen/mensen groot is, dan kan je 多了 duō le "veel meer" toevoegen na het bijvoeglijk naamwoord zinnen met 比.
Bijvoorbeeld,

• Thijs 的汉语比 Bas 的汉语好多了。 Thijs de Hànyǔ bǐ Bas de Hànyǔ hǎo duō le. "Thijs is veel beter in Chinees dan Bas."

• Bas 比 Thijs 高多了。 Bas bǐ Thijs gāo duō le. "Bas is veel langer dan Thijs."

• Bas 比 王小玉年轻多了。 Bas bǐ Wáng Xiǎoyù niánqīng duō le. "Bas is veel jonger dan Wáng Xiǎoyù."

有点儿 yǒudiǎnr "een beetje"

Een bijvoeglijk naamwoord na 有点儿 yǒudiǎnr heeft meestal een onaangename betekenis. Bijvoorbeeld, 贵 guì "duur", 冷 lěng "koud", 热 rè "warm".
De constructie is:
有点儿 + Bijvoeglijk naamwoord

Bijvoorbeeld,

• 这个手表有点儿贵。 Zhè ge shǒubiǎo yǒudiǎnr guì. "Dit horloge is een beetje duur."

• 今天天气有点儿冷。 Jīntiān tiānqì yǒudiǎnr lěng. "Het is een beetje koud vandaag."

• 台湾天气有点儿热。 Táiwān tiānqì yǒudiǎnr rè. "Het is een beetje warm in Taiwan."

一点儿 yìdiǎnr "een beetje"

Zinnen die het bijwoord 一点儿 yìdiǎnr gebruiken geven een vergelijking aan. 一点儿 yìdiǎnr betekent, net als 有点儿 yǒudiǎnr, "een beetje", maar het verschil is, dat 一点儿 yìdiǎnr niet voor een bijvoeglijk naamwoord staat, maar voor een zelfstandig naamwoord. In deze situatie is 一点儿 yìdiǎnr zelf een bijvoeglijk naamwoord dat de hoeveelheid van het zelfstandige naamwoord bepaalt. Dus:
一点儿 + Zelfstandig naamwoord
Bijvoorbeeld,

• 我有一点儿钱。 Wǒ yǒu yìdiǎnr qián. "Ik heb een beetje geld."

• 杯子里有一点儿茶。 Bēizi lǐ yǒu yìdiǎnr chá. "Er zit een beetje thee in de beker."

• 他想吃一点儿米饭。 Tā xiǎng chī yìdiǎnr mǐfàn. "Hij wil een beetje rijst eten."

Object en Complement in 得 de-constructie

Als er een object bij een werkwoord hoort in een 得 de-constructie, dan zijn er drie mogelijkheden om een actie te beschrijven:

• Onderwerp + Werkwoord + Object + Werkwoord + 得 + Complement

• Onderwerp + Object + Werkwoord + 得 + Complement

• Object + Onderwerp + Werkwoord + 得 + Complement

Bijvoorbeeld,

• 他说汉语说得很好。 Tā shuō Hànyǔ shuō de hěn hǎo. "Hij spreekt goed Chinees."

• 他汉语说得很好。 Tā Hànyǔ shuō de hěn hǎo. "Hij spreekt goed Chinees."

• 汉语他说得很好。 Hànyǔ tā shuō de hěn hǎo. "Hij spreekt goed Chinees."

en:

• 他写汉字写得很漂亮。 Tā xiě Hànzì xiě de hěn piàoliang. "Hij schrijft mooie Chinese karakters."

• 他汉字写得很漂亮。 Tā Hànzì xiě de hěn piàoliang. "Hij schrijft mooie Chinese karakters."

• 汉字他写得很漂亮。 Hànzì tā xiě de hěn piàoliang. "Hij schrijft mooie Chinese karakters."

哪里 nǎlǐ "waar" of "ach welnee"

哪里 nǎlǐ is een vragend voornaamwoord met dezelfde betekenis als 哪儿 nǎr "waar". Maar 哪里 wordt ook gebruikt als een uitdrukking om een compliment in ontvangst te nemen. De bedoeling is om beleefd te zijn zonder op te scheppen. Chinezen accepteren een compliment nooit direct.

应该 yīnggāi: "zouden moeten, behoren te" als hulpwerkwoord

We hebben in les 8 al twee hulpwerkwoorden geleerd: 要 yào en 想 xiǎng. In deze conversatie hebben we 应该 yīnggāi erbij geleerd, waarmee je een "morele verplichting" kunt aangeven.
Bijvoorbeeld,

• 你应该每天练习汉字。 Nǐ yīnggāi měitiān liànxí Hànzì. "Je zou elke dag Chinese karakters moeten oefenen."

• 他应该去中国学习汉语。 Tā yīnggāi qù Zhōngguó xuéxí Hànyǔ. "Hij zou naar China moeten gaan om Chinees te leren."

该 gāi: "moeten zijn" als een werkwoord

该 gāi wordt ook gebruikt als een werkwoord.

Bijvoorbeeld, 现在该我了。 Xiànzài gāi wǒ le. "Nu is het mijn beurt."

Hulpwerkwoord 能 néng "kunnen, in staat zijn"

能 néng kan een vaardigheid aanduiden, zoals 会 huì "kunnen". Daarnaast kan je 能 ook gebruiken om aan te geven dat je iets in een bepaalde situatie wel of niet kan.

Bijvoorbeeld,

• 他能开车。 Tā néng kāichē. "Hij kan autorijden." = 他会开车。 Tā huì kāichē. "Hij kan autorijden."

• 他能写汉字。 Tā néng xiě Hànzì. "Hij kan Chinese karakters schrijven." = 他会写汉字。 Tā huì xiě Hànzì. "Hij kan Chinese karakters schrijven."

• 他今天很累，所以不能开车。 Tā jīntiān hěn lèi, suǒyǐ bù néng kāichē. "Hij is vandaag heel moe en kan daarom niet autorijden."

• 他没有笔，所以不能写汉字。 Tā méiyǒu bǐ, suǒyǐ bù néng xiě Hànzì. "Hij heeft geen pen en kan daarom geen Chinese karakters schrijven."

Het verschil tussen 能 néng en 会 huì is dus, dat je 会 als iemand een vaardigheid onder de knie heeft. In sommige omstandigheden is iemand ergens niet toe in staat; in dat geval wordt 能 néng gebruikt.

Hulpwerkwoord 能 néng "mogen"

能 néng wordt ook gebruikt om toestemming te vragen, vergelijkbaar met 可以 kěyǐ "mogen".

Bijvoorbeeld,

• 我能进来吗？ Wǒ néng jìnlai ma? "Mag ik binnenkomen?" = 我可以进来吗？ Wǒ kěyǐ jìnlai ma? "Mag ik binnenkomen?"

• 我现在能不能看电视？ Wǒ xiànzài néng bu néng kàn diànshì? "Mag ik nu tv kijken?" = 我现在可不可以看电视？ Wǒ xiànzài kě bu kěyǐ kàn diànshì? "Mag ik nu tv kijken?"

De positie van bijwoorden

We hebben al een paar bijwoorden geleerd: 不 bù "niet", 很 hěn "heel", 真 zhēn "echt" enzovoorts. In principe staat een bijwoord altijd voor een werkwoord, een bijvoeglijk naamwoord of een ander bijwoord. Bijvoorbeeld,

• 今天天气不好。 Jīntiān tiānqì bù hǎo. "Het weer is slecht vandaag." 不 bù "niet" staat voor het bijvoeglijk naamwoord 好 hǎo "goed".

• 他很可爱。 Tā hěn kěài. "Hij is heel lief." 可爱 kěài "lief" is een bijvoeglijk naamwoord, maar het functioneert als een werkwoord in het Chinees.

• 他真不快乐！ Tā zhēn bú kuàilè! "Hij is echt niet blij!" 真 zhēn "echt" staat voor het bijwoord 不 bú "niet".

Voegwoord 可是 kěshì "maar"

可是 kěshì wordt gebruikt om een tegenstelling aan te duiden. 可是 kěshì komt altijd aan het begin van een zin of een zinsdeel.
Bijvoorbeeld,

• 王老师汉语口语教得很好，可是他汉字写得不好看。 Wáng lǎoshī Hànyǔ kǒuyǔ jiāo de hěn hǎo, kěshì tā Hànzì xiě de bù hǎokàn. "Docent Wang kan goed lesgeven in spreekvaardigheid, maar hij kan geen mooie Chinese karakters schrijven."

• 陈老师汉字教得很好，可是他汉语常常说得很快。 Chén lǎoshī Hànzì jiāo de hěn hǎo, kěshì tā Hànyǔ chángcháng shuō de hěn kuài. "Docent Chen is goed in het aanleren van karakters, maar hij spreekt vaak te snel Chinees."

• 她长得很美，可是不会做菜。 Tā zhǎng de hěn měi, kěshì bú huì zuò cài. "Zij is mooi, maar kan niet koken."

Vrij bijwoord 因为 yīnwèi "omdat"

因为 yīnwèi "omdat" is een vrij bijwoord. Vrije bijwoorden komen aan het begin van een zin of zinsdeel. Bijvoorbeeld,

• A: 你为什么不去他家玩儿？ Nǐ wèishénme bú qù tā jiā wánr? "Waarom ging je niet naar zijn huis toe?"

• B: 因为我很忙。 Yīnwèi wǒ hěn máng. "Omdat ik druk was."

In conversatie 1 van les 10 hebben we al een vrij bijwoord geleerd: 大概 dàgài "ongeveer". In de zin 大概五十块人民币。 Dàgài wǔshí kuài Rénmínbì. "Ongeveer 50 Rénmínbì." staat 大概 ook aan het begin van de zin.

Zinspatroon: 因为 yīnwèi "omdat" ..., 所以 suǒyǐ "daarom"

Om de oorzaak en het resultaat te verbinden wordt 因为 yīnwèi "omdat" ..., 所以 suǒyǐ "daarom" gebruikt. De oorzaak komt in de voorzin en het resultaat komt in de nazin. Dus:
因为 + oorzaak, 所以 + resultaat
Bijvoorbeeld,

• 因为她男朋友每天跟她说汉语，所以玛丽的汉语说得比我好。 "Yīnwèi tā nán péngyou měitiān gēn tā shuō Hànyǔ, suǒyǐ Mǎlì de Hànyǔ shuō de bǐ wǒ hǎo. "Haar vriend praat elke dag in het Chinees met haar, daarom kan Mary beter Chinees spreken dan ik."

• 因为我明年要去中国玩儿，所以我现在想学习汉语。 "Yīnwèi wǒ míngnián yào qù Zhōngguó wánr, suǒyǐ wǒ xiànzài xiǎng xuéxí Hànyǔ. "Ik ga volgend jaar om naar China te reizen, daarom wil ik nu Chinees leren."

Je kunt ook een van 因为 en 所以 weglaten.

Bijvoorbeeld,

• 我今天很忙，所以不想去他家玩儿。 Wǒ jīntiān hěn máng, suǒyǐ bù xiǎng qù tā jiā wánr. "Ik was druk vandaag, daarom wil ik niet naar zijn huis gaan om te spelen."

• 因为我今天很忙，不想去他家玩儿。 Yīnwèi wǒ jīntiān hěn máng, bù xiǎng qù tā jiā wánr. "Ik was druk vandaag, daarom wil ik niet naar zijn huis gaan om te spelen."

Dit komt echter niet zo vaak voor als de constructie met zowel 因为 als 所以.

Werkwoord 会 huì "kunnen, beheersen"

会 huì als transitief werkwoord betekent "kennen, kunnen, beheersen". Bijvoorbeeld,

• 我会数学。 Wǒ huì shùxué. "Ik kan wiskunde."

• 我会法语。 Wǒ huì Fǎyǔ. "Ik kan Frans."

Hulpwerkwoord 会 huì "kunnen, waarschijnlijk zullen"

会 huì kan ook als hulpwerkwoord functioneren met een ander werkwoord. De bovenstaande voorbeelden worden dus:

• 我会教数学。 Wǒ huì jiāo shùxué. "Ik kan wiskunde leren."

• 我会说法语。 Wǒ huì shuō Fǎyǔ. "Ik kan Frans spreken."

Het verschil tussen hulpwerkwoorden 会 huì en 能 néng

会 huì wordt gebruikt om geleerde vaardigheden aan te duiden. Als je zo'n vaardigheid eenmaal geleerd heeft, bezit je die in principe altijd. Maar het kan zijn dat je die vaardigheid in bepaalde omstandigheden niet kan uitvoeren. In dat geval gebruik je 能 néng.

Dit verschil tussen 会 huì en 能 néng zie je in onderstaand voorbeeld:

• 他会做饭。 Tā huì zuòfàn. "Hij kan koken."

• 因为他今天很累， 所以不能做饭。 Yīnwèi tā jīntiān hěn lèi, suǒyǐ bù néng zuòfàn. "Omdat hij vandaag moe was, kon hij niet koken."

认识 rènshi vs. 知道 zhīdao

Het verschil tussen 认识 rènshi "kennen" en 知道 zhīdao "weten" gaat vaak over mensenkennis.

• Als je iemand (persoonlijk) kent, dan gebruik je 认识 rènshi. Bijvoorbeeld, Thijs 认识王小玉. Thijs rènshi Wáng Xiǎoyù. "Thijs kent Wáng Xiǎoyù."

• Als je weet wie iemand is, maar je kent diegene niet persoonlijk, dan gebruik je 知道 zhīdao. Bijvoorbeeld, 我知道 Jan Peter Balkenende. Wǒ zhīdao Jan Peter Balkenende. "Ik weet wie Jan Peter Balkenende is."

Ook een verschil in graad van kennis kan je met behulp van 知道 zhīdao of 认识 rènshi aanduiden.

• 知道 zhīdao betekent "weten, kennis hebben van iets". Bijvoorbeeld, 我知道 "porie" 这个字的意思。 Wǒ zhīdao "porie" zhè ge zì de yìsi. "Ik weet wat "porie" betekent.

• 认识 rènshi betekent "kennen of herkennen, door zien or horen weer weten wat iets of wie iemand is". Bijvoorbeeld, 我认识 "porie" 这个字。 Wǒ rènshi "porie" zhè ge zì. "Ik (her)ken het woord "porie".

Hieronder staan meer voorbeelden om het verschil tussen 认识 rènshi en 知道 zhīdao te illustreren:

• 我知道谁是陈老师，我也认识他。 Wǒ zhīdao shéi shì Chén lǎoshī, wǒ yě rènshi tā. "Ik weet wie docent Chén is, en ik ken hem ook."

• 我知道谁是陈老师，可是我不认识他。 Wǒ zhīdao shéi shì Chén lǎoshī, kěshì wǒ bú rènshi tā. "Ik weet wie docent Chén is, maar ik ken hem niet."

• 我不知道谁是陈老师，我也不认识他。 Wǒ bù zhīdao shéi shì Chén lǎoshī, wǒ yě bú rènshi tā. "Ik weet niet wie docent Chén is, en ik ken hem ook niet."

• 我认识 "porie" 这个字，我也知道 "porie" 这个字的意思。 Wǒ rènshi "porie" zhè ge zì, wǒ yě zhīdao "porie" zhè ge zì de yìsi. "Ik ken het woord "porie" en ik weet ook wat het betekent.

• 我认识 "porie" 这个字，可是我不知道 "porie" 这个字的意思。 Wǒ rènshi "porie" zhè ge zì, kěshì wǒ bù zhīdao "porie" zhè ge zì de yìsi. "Ik ken het woord "porie", maar ik weet niet wat het betekent.

• 我不认识 "porie" 这个字，我也不知道 "porie" 这个字的意思。 Wǒ bú rènshi "porie" zhè ge zì, wǒ yě bù zhīdao "porie" zhè ge zì de yìsi. "Ik ken het woord "porie" niet en ik weet ook niet wat het betekent.

Relatieve bijzinnen met 的 de

"De man die kleding verkoopt." "Het karakter dat ik heb opgeschreven." Deze zinnen bestaan uit drie onderdelen:

• een antecedent (de man, het karakter)

• een betrekkelijk voornaamwoord (die, dat)

• een relatieve bijzin (kleding verkoopt, ik heb opgeschreven)

In het Chinees zijn er geen betrekkelijke voornaamwoorden, maar worden zulke constructies met 的 de gemaakt. Bovendien zijn het antecedent en de relatieve bijzin omgekeerd. Bijvoorbeeld, 卖衣服的人 mài yīfu de rén "de man die kleding verkoopt."

卖衣服 màiyīfu "kleding verkoopt" komt voor 人 rén "de man". Tussen de twee delen wordt 的 de gezet om de bepaling 卖衣服 màiyīfu "kleding verkoopt" en de kern 人 rén "de man" uit elkaar te houden. In dit soort constructies is 的 de verplicht.

Bijvoorbeeld,

• 我写的这个字是"爱"。 Wǒ xiě de zhè ge zì shì "ài". "Het karakter dat ik heb opgeschreven is "liefde".

• 他卖的衣服好看吗? Tā mài de yīfu hǎokàn ma? "Is de kleding die hij verkoopt mooi?"

• 我买的那张桌子很贵。 Wǒ mǎi de nà zhāng zhuōzi hěn guì. "De tafel die ik heb gekocht is duur."

Aanwijzende voornaamwoorden 这 zhè "dit/deze", 那 nà "dat/die" of 哪 nǎ "welk(e)"

Als je aanwijzend voornaamwoord zoals 这 zhè "dit/deze" 那 nà "dat/die", of 哪 nǎ voor een zelfstandig naamwoord zet, moet je er een maatwoord tussen plaatsen. Dus:
这/那 + Maatwoord + Zelfstandig Naamwoord

Bijvoorbeeld,

• 这支笔很便宜。 Zhè zhī bǐ hěn piányi. "Deze pen is goedkoop."

• 那本书是他的。 Nà běn shū shì tā de. "Dat boek is van hem."

• 哪个学生姓"张"？ Nǎ ge xuésheng xìng "Zhāng"? "Welke student heeft de achternaam "Zhang"?"

Je kunt ook nog een getal in de bovenstaande constructie toevoegen. Dus:
这/那 + Getal + Maatwoord + Zelfstandig Naamwoord

Bijvoorbeeld,

• 这一支笔很便宜。 Zhè yì zhī bǐ hěn piányi. "Deze pen is goedkoop."

• 那两本书是他的。 Nà liǎng běn shū shì tā de. "Die twee boeken zijn van hem."

• 哪一个学生姓"张"？ Nǎ yí ge xuésheng xìng "Zhāng"? "Welke student heeft de achternaam "Zhang"?"

In de praktijk wordt 一 yī vaak weggelaten als het zelfstandig naamwoord enkelvoud is.

Onbepaald persoonlijk voornaamwoord en demonstratief 每 měi "elk"

Het werkwoord 过 guò

过 kan zowel een werkwoord als een partikel zijn. 过 als een werkwoord betekent "doorheen gaan, oversteken" en wordt uitgesproken als "guò". Bijvoorbeeld,

• 过来 guòlai "hierheen komen"

• 过去 guòqu "daarheen gaan"

Het partikel 过 guo

过 wordt ook gebruikt als partikel, uitgesproken als "guo", om 'ervaring in het verleden' mee aan te duiden. In dit geval staat 过 achter een werkwoord of bijvoeglijk naamwoord. Bijvoorbeeld,

• 听过 tīng guo "ooit gehoord hebben"

• 看过 kàn guo "ooit gezien hebben"

• 吃过 chī guo "ooit gegeten hebben"

• 喝过 hē guo "ooit gedronken hebben"

• 好过 hǎo guo "ooit goed zijn geweest"

• 忙过 máng guo "ooit druk zijn geweest"

Ontkenningen

过 wordt ontkend met 没有 méiyǒu of 没 méi. Bijvoorbeeld,

• 我没有听过中国音乐。 Wǒ méiyǒu tīng guo Zhōngguó yīnyuè. "Ik heb nog nooit naar Chinese muziek geluisterd."

• 我没看过荷兰人。 Wǒ méi kàn guo Hélán rén. "Ik heb nog nooit Nederlanders gezien."

Ja-nee-vragen

Ja-nee-vragen met 过 guo maak je aan de hand van onderstaande constructies:

• Werkwoord + guo + Object + 吗？ of

• Werkwoord + guo + Object + 没有？

Bijvoorbeeld,

• 你听过中国音乐吗？ Nǐ tīng guo Zhōngguó yīnyuè ma? "Heb je wel eens naar Chinese muziek geluisterd?"

• 你看过荷兰人没有？ Nǐ kàn guo Hélán rén méiyǒu? "Heb je wel eens Nederlanders gezien?"

Gewoontes

Let op: 过 guo mag je niet gebruiken om een gewoonte of vaak herhaalde actie in het verleden mee te beschrijven. De voorbeelden hieronder zijn dus fout:

• * 他小时候常常听过中国音乐。 Tā xiǎoshíhou chángcháng tīng guo Zhōngguó yīnyuè. "Toen hij jong was, luisterde hij vaak naar Chinese muziek."

• * 他小时候每天都看过电视。 Tā xiǎoshíhou měi tiān dōu kàn guo diànshì. "Toen hij jong was, keek hij elke dag tv."

Vragende voornaamwoorden

We hebben al een paar vragende voornaamwoorden geleerd: 什么 shénme "wat", 谁 shéi "wie", 哪儿 nǎr "waar", 几 jǐ "hoeveel", 多少 duōshao "hoeveel", 多 duō "hoe", 怎么 zěnme "hoe", 怎么样 zěnmeyàng. Hieronder staan een aantal voorbeelden:

• 多 duō "hoe": 你今年多大？ Nǐ jīnnián duō dà? "Hoe oud ben je dit jaar?" [ antwoord ] 我今年二十岁。 Wǒ jīnnián èrshí suì. "Ik ben 20 jaar oud."

• 多少 duōshao "hoeveel": 你们学校有多少学生？ Nǐmen xuéxiào yǒu duōshao xuésheng? "Hoeveel studenten zitten er bij jou op school?" [ antwoord ] 我们学校有一百个学生。 Wǒmen xuéxiào yǒu yìbǎi ge xuésheng. "Er zitten 100 studenten bij ons op school."

• 几 jǐ "hoeveel": 你们家有几口人？ Nǐmen jiā yǒu jǐ kǒu rén? "Uit hoeveel mensen bestaat je gezin?" [ antwoord ] 我们家有四口人。 Wǒmen jiā yǒu sì kǒu rén. "Ons gezin bestaat uit vier mensen."

• 哪儿 nǎr "waar": 你爸爸在哪儿？ Nǐ bàba zài nǎr? "Waar is je vader?" [ antwoord ] 我爸爸在客厅。 Wǒ bàba zài kètīng. "Mijn vader is in de woonkamer."

• 谁 shéi "wie": 你们的汉语老师是谁？ Nǐmen de Hànyǔ lǎoshī shì shéi? "Wie is jullie docent Chinees?" [ antwoord ] 我们的汉语老师是王美美。 Wǒmen de Hànyǔ lǎoshī shì Wáng Měiměi. "Onze docent Chinees is Wáng Měiměi."

• 什么 shénme "wat": 你要吃什么？ Nǐ yào chī shénme? "Wat wil je eten?" [ antwoord ] 我要吃蛋糕。 Wǒ yào chī dàngāo. "Ik wil gebak eten."

• 什么时候 shénme shíhou "wanneer": 你什么时候去台北？ Nǐ shénme shíhou qù Táiběi? "Wanneer ga je naar Taipei?" [ antwoord ] 我星期六去台北。 Wǒ xīngqīliù qù Táiběi. "Ik ga zaterdag naar Taipei."

• 为什么 wèishénme "waarom": 你为什么想去台北玩儿？ Nǐ wèishénme xiǎng qù Táiběi wánr? "Waarom ga je naar Taipei?" [ antwoord ] 因为我想看台北一〇一大楼。 Yīnwèi wǒ xiǎng kàn Táiběi yī líng yī dàlóu. "Omdat ik de Taipei 101 wil zien."

• 怎么 zěnme "hoe": 你怎么去火车站？ Nǐ zěnme qù huǒchēzhàn? "Hoe ga je naar het treinstation?" [ antwoord ] 我走路去火车站。 Wǒ zǒulù qù huǒchēzhàn. "Ik ga te voet naar het treinstation."

• 怎么样 zěnmeyàng "hoe": 今天天气怎么样？ Jīntiān tiānqì zěnmeyàng? "Hoe is het weer vandaag?" [ antwoord ] 今天天气很好。 Jīntiān tiānqì hěn hǎo. "Vandaag is het mooi weer."

Vragen met vragende voornaamwoorden worden op een andere manier beantwoord dan ja-nee-vragen. Bij ja-nee-vragen is het antwoord een herhaling van het werkwoord uit de vraag (positief of negatief). Bij vragen met vragende voornaamwoorden is het antwoord een herhaling van de vraag, waarbij je het vragend voornaamwoord vervangt door de informatie waar de vraagsteller naar op zoek is. Klik op het [antwoord] in de bovenstaande vragen om te zien hoe dat werkt.

Na 什么 shénme "wat" kan je ook een zelfstandig naamwoord toevoegen om een nieuw vragend voornaamwoord te maken of om te vragen naar specifiekere informatie. Bijvoorbeeld,

• (Een nieuw vragend voornaamwoord) 什么时候 shénme shíhou "wanneer": 你什么时候去台北？ Nǐ shénme shíhou qù Táiběi? "Wanneer ga je naar Taipei?"[ antwoord ] 我星期六去台北。 Wǒ xīngqīliù qù Táiběi. "Ik ga zaterdag naar Taipei."

• (Algemene vraag) 什么 shénme "wat": 这是什么？ Zhè shì shénme? "Wat is dit?"[ antwoord ] 这是书。 Zhè shì shū. "Dit is een boek."

• (Voor specifiekere informatie) 什么书 shénme shū "wat voor boek": 这是什么书？ Zhè shì shénme shū? "Wat voor boek is dit?" [ antwoord ] 这是英文书。 Zhè shì Yīngwén shū. "Dit is een Engels boek."

一定要 yídìng yào "zeker moeten, zeker zouden moeten"

We hebben al geleerd dat 要 yào functioneert als hulpwerkwoord "willen", en 不要 bú yào als negatieve imperatief. Een extra betekenis van 要 yào is "moeten, zouden moeten". Iemand kan met behulp van 要 yào een commando of advies aan anderen geven. Om de toon sterker te maken kan je 一定 yídìng "zeker" toevoegen voor 要 yào. Bijvoorbeeld,

• 我现在要去学校，不能跟你玩儿。 Wǒ xiànzài yào qù xuéxiào, bù néng gēn nǐ wánr. "Nu moet ik naar school, dus kan ik niet met je spelen."

• 你要每天写作业。 Nǐ yào měi tiān xiě zuòyè. "Je zou elke dag huiswerk moeten maken."

• 你一定要每天写作业。 Nǐ yídìng yào měitiān xiě zuòyè. "Je moet zeker elke dag huiswerk maken."

还是 háishì "nog steeds"

In Les 13 conversatie 2 hebben we al 还是 háishì "nog steeds" geleerd. In deze conversatie toont Thijs dat hij iets nog steeds niet begrijpt met de zin: 我还是不懂！ Wǒ háishì bù dǒng!
Hieronder staan nog meer voorbeelden:

• 现在已经四月了，天气还是很冷！ Xiànzài yǐjīng sìyuè le, tiānqì háishì hěn lěng! "Het is al april, maar het is nog steeds koud!"

• 他已经没钱了，可是他还是喜欢买东西！ Tā yǐjīng méi qián le, kěshì tā háishì xǐhuan mǎi dōngxi! "Hij heeft al geen geld meer, maar hij houdt nog steeds van winkelen!"

还是...吧! háishì... ba! "het is beter dat ..."

Deze expressie wordt gebruikt om een conclusie aan te duiden nadat een spreker alle opties heeft overwogen. 吧 ba functioneert hier als een partikel dat een advies of een voorstel toont.
Bijvoorbeeld,

• 自己的房间应该自己打扫，我还是自己来吧！ Zìjǐ de fángjiān yīnggāi zìjǐ dǎsǎo, wǒ háishì zìjǐ lái ba! "Iedereen moet zijn eigen kamer zelf schoonmaken. Ik kan het het beste zelf doen!"

• 我做饭做得不好吃，还是你来做吧！ Wǒ zuòfàn zuò de bù hǎochī, háishì nǐ lái zuò ba! "Ik kan geen lekker eten maken. Het is het beste dat jij gaat koken!"

自己 zìjǐ "eigen; zelf"

自己 kun je op twee manieren gebruiken. In 自己的房间 zìjǐ de fángjiān "iemands eigen kamer" betekent 自己 "eigen". Hier is 自己 zìjǐ een bezittelijk voornaamwoord. In de zin 我还是自己来吧！ Wǒ háishì zìjǐ lái ba! “Ik kan het inderdaad het beste zelf doen!" betekent 自己 "zelf" en is het een aanwijzend voornaamwoord. Hieronder staan nog meer voorbeelden over de twee vormen van 自己:

自己 zìjǐ "eigen"

• 我喜欢写自己的名字。 Wǒ xǐhuan xiě zìjǐ de míngzì. "Ik vind het leuk om mijn eigen naam te schrijven."

• 他自己的朋友很多。 Tā zìjǐ de péngyou hěn duō. "Hij heeft veel eigen vrienden."

• 在自己的家里比较快乐！ Zài zìjǐ de jiālǐ bǐjiào kuàilè. "Bij mij thuis is het gezelliger."

自己 zìjǐ "zelf"

• 我自己去看电影。 Wǒ zìjǐ qù kàn diànyǐng. "Ik ga zelf een film kijken."

• 他不能自己做饭。 Tā bù néng zìjǐ zuòfàn. "Hij kan niet zelf koken."

• 你应该自己去学校。 Nǐ yīnggāi zìjǐ qù xuéxiào. "Je zal zelf naar school moeten gaan."